در دنیای دیجیتال امروزی، خلاقیت و تکنیک در طراحی از اهمیّت زیادی برخوردار است و در نتیجه دو عبارت UI (رابط کاربری) و UX (تجربه کاربری) بیش از پیش مورد استفاده قرار میگیرند. با این وجود هنوز هم معنای این دو عبارت اختصاری برای بسیاری به درستی جا نیافتاده است و در نتیجه بسیار پیش میآید که با بیدقتی و در جای نادرست استفاده شوند. این شد که تصمیم گرفتیم به بررسی معنای دقیق هر یک از این عبارت بپردازیم و ارتباط و تفاوتهای میان آنها را مشخص کنیم تا استفاده هر یک برای خوانندگان آوید روشنتر شود. پس از شما دعوت میکنیم تا با ما همراه باشید...
UI چیست؟
UI مخفف عبارت User Interface Design به معنای طراحی رابط کاربری است. در واقع UI طراحی بخشی از وبسایت یا اپلیکیشن است که کاربر آن را مشاهده میکند و بیشتر به جنبهی گرافیکی موضوع میپردازد. اینکه ظاهر هر بخش به چه صورت باشد تا جلوهی مناسبی به وبسایت دهد را طراح بخش UI مشخص میکند.
طراحی رابط کاربری به کمک گرافیستهای سایت و برنامهنویس Front-end پیاده سازی میشود. طراحی رابط کاربری مهم است زیرا کاربر مستقیماً با آن ارتباط دارد و معمولاً افراد به وبسایتهایی با UI ضعیف، کمتر اعتماد میکنند.
UX چیست؟
UX مخفف عبارت User Experience Design به معنای طراحی تجربهی کاربری است. به احساسات و راحتی کاربر حین کار کردن با اجزای مختلف سایت گفته میشود و جوانب تعامل کاربر را با هر بخش در نظر میگیرد. اینکه وبسایت ما طوری طراحی شده باشد که هر بخش به راحتی در دسترس کاربران قرار بگیرد و برای کار کردن با هر قسمت آسودگی و راحتی کاربر در نظر گرفته شود اینها مسائلی از طراحی UX هستند.
البته ناگفته نماند که این فقط جنبهای از طراحی UX بود. جنبهی دوم آن به هدایت کاربر مرتبط میشود. اینکه چگونه ما کاربران یک صفحه را به صفحهی دلخواه خود هدایت کنیم. اینکه چگونه کاربر اهداف ما را در وبسایت دنبال کند. در واقع بعد دوم تجربهی کاربری به مدیریت و هدایت کاربر از لحظهی ورود به سایت تا لحظهی خرید محصول (یا هر هدف دیگر) اشاره میکند.
تجربه کاربر شامل تمام جنبه های تعامل کاربر نهایی با شرکت ، خدمات و محصولات آن است.
(دان نورمن ، دانشمند شناختی و معمار تجربه کاربری)
متفاوت اما جداییناپذیر!
گرچه این دو مفهوم معنایی مجزا دارند اما در طراحی این دو مکمل هم هستند و به کمک هر دو مورد میتوان طراحی زیبا و کاربردی داشت.
ممکن است با وبسایتی مواجه شده باشید که از نظر ظاهر بسیار جذاب به نظر برسد اما موقع کارکردن با آن نظرتان به کلی در مورد سایت تغییر کند!
مثلا اگر بخواهید یک مقالهی مشخص از آن سایت را بیابید ولی دکمهی جستجو را پیدا نمیکنید! آن وقت است که ارزش UX طراحی مهم به نظر میرسد.
نکتهی قابل توجه این است UI و UX دو بعد جدایی ناپذیر طراحی هستند. زمانهای زیادی پیش میآید برای داشتن تجربهی کاربری بهتر باید رابط کاربری و ظاهر را تغییر داد و هر تغییری در UI در تجربهی کاربری تاثیر دارد.
نتیجه:
با وجود تفاوت UI و UX در مفهوم اما این دو به صورت مکمل عمل میکنند. فقط با داشتن UX و UI مناسب میتوانید نظر کاربر را جذب کرده و اهداف خود را در سایت به واقعیت برسانید.